Prace górników kopalni podziemnej, zmierzające do wydobycia węgla kamiennego na powierzchnię, podzielić można na trzy rodzaje: prace tzw. udostępniające, przygotowawcze oraz eksploatacyjne.

W ramach prac udostępniających do zadań górników należy drążenie szybu oraz jego zabezpieczenie przez odpowiednie obudowanie. Szyby drążone są głównie metodami strzelniczymi - co oznacza, że górnicy wiercą otwory strzałowe (specjalnymi wiertnicami), a następnie załadowują je materiałami wybuchowymi. Po odpaleniu ładunków wybuchowych, rozdrobnioną skałę wydobywają na powierzchnię w specjalnych dużych pojemnikach (kubłach) za pomocą urządzeń wyciągowych. Prace strzałowe wykonują górnicy strzałowi, natomiast w obudowywaniu szybów biorą udział górnicy przodowi, górnicy, młodsi górnicy oraz ładowacze.

Po wybudowaniu szybu górnicy wykonują prace przygotowawcze, czyli drążą chodniki poziome biegnące od szybu do pokładu węgla. Wykonywane wtedy czynności są podobne jak podczas podczas drążenia szybu. Dodatkowo chodniki mogą być drążone poprzez skrawanie skały kombajnami chodnikowymi. Urobione w wyniku strzelania lub skrawania odłamki skał, ładowane są na specjalne przenośniki, umożliwiające późniejsze ich przesypanie do wozów kopalnianych i wywiezienie na powierzchnię.

Wydrążone chodniki górnicy muszą natychmiast zabezpieczyć (obudować), by nie uległy one zawaleniu lub zasypaniu. Obudowywanie polega na montażu specjalnych stalowych konstrukcji podtrzymujących strop i ocios (boczne ściany) chodnika.

Wszystkie powyższe prace zmierzają do odsłonięcia pokładu węgla, tak by możliwa była jego eksploatacja i wydobycie na powierzchnię.

Urabianie węgla polega na odrywaniu dużych jego brył od calizny węglowej (odsłonięta ściana węgla). Węgiel można urabiać metodą strzałową lub też można go skrawać z pomocą specjalnie do tego celu przeznaczonych maszyn lub urządzeń. Są to kombajny ścianowe lub strugi.

Wyżej wymienione zadania i czynności są zawsze wykonywane przez zespół górników o różnych specjalnościach.

Górnicy strzałowi wykonują wszelkie prace związane z rozmieszczeniem i odpaleniem ładunków wybuchowych. Górnicy wrębiarze, kombajniści i strugowi skrawają skałę lub caliznę węglową - są zatem operatorami różnych maszyn i urządzeń górniczych. Inni górnicy prowadzą prace związane z załadunkiem skał i węgla na przenośniki oraz do wozów kopalnianych. Załadunek zasadniczo jest zmechanizowany - węgiel i skały przerzucane są bezpośrednio po ich urobieniu na przenośniki - rolą górnika jest j obsługa przenośników oraz ręczne ładowanie pozostałości węgla i skał.

Po całkowitym wydobyciu węgla z konkretnego miejsca, górnicy muszą szczelnie wypełnić pustą przestrzeń tzw. podsadzką (rozdrobniona skała lub piasek). Ponadto z niepotrzebnego już wyrobiska (ściana, chodnik), górnicy usuwają wszystkie urządzenia, maszyny oraz częściowo obudowę górniczą i przenoszą je do nowego miejsca, czyli do innej ściany lub chodnika, w którym wydobywanie węgla dopiero się rozpoczyna.