Ostatnia aktualizacja – 09.2009 r.

ZADANIA I CZYNNOŚCI

Celem pracy stolarza jest wykonywanie i konserwacja przedmiotów drewnianych lub drewnopodobnych, takich jak: elementy stolarki budowlanej, ramy, meble, skrzynie, trumny, elementy muzyczne, galanteria drzewna.

Praca stolarza polega na precyzyjnym wycinaniu i łączeniu elementów mebli, oklejaniu fornirem lub płytami laminowanymi, szlifowaniu, heblowaniu i lakierowaniu powierzchni drewnianych i właściwym ich montowaniu. Wytworami jego pracy są głównie meble wolnostojące (stoły, krzesła, komody, regały), meble biurowe, meble do zabudowy (kuchnie, szafy). Poza tym stolarz zajmuje się produkcją i montażem okien, drzwi, ościeżnic, schodów, balustrad oraz różnych artefaktów o charakterze użytkowym i artystycznym (uchwyty, oprawy lamp, biżuteria). W zależności od przeznaczenia wyrobu stolarz dobiera do jego wytworzenia odpowiednie gatunki drewna i materiałów drewnopodobnych, a także używa różnych naturalnych i chemicznych środków, takich jak: kleje, bejce, pokosty, farby, lakiery. Ponadto stolarz świadczy usługi, na indywidualne zlecenie klienta, w zakresie wykonania, montażu i naprawy mebli stanowiących wyposażenie mieszkań, biur lub innych lokali użytkowych. Prace te stolarz wykonuje na podstawie gotowej dokumentacji i szkiców lub według własnych projektów.

Szeroki wachlarz zadań, jakie wykonuje stolarz, zróżnicowany asortyment wyrobów i świadczonych usług powoduje wyodrębnienie różnych specjalności w tym zawodzie. I tak zależnie od przygotowania zawodowego, doświadczenia, rodzaju wykonywanych prac, posiadanych umiejętności, wyróżnia się stolarza budowlanego, stolarza galanterii drzewnej, stolarza mebli artystycznych i wzorcowych, stolarza meblowego, stolarza modelarza instrumentów muzycznych.

Stolarz budowlany zajmuje się wykonaniem, a następnie montażem różnych elementów drewnianych niezbędnych do wykończenia budynków, takich jak: okna, drzwi, podłogi, schody, meble wbudowane, okładziny ścian, drewniane ścianki działowe.

Stolarz galanterii drzewnej wykonuje różne przedmioty użytkowe typu: guziki, broszki, korale, uchwyty, akcesoria meblowe, kuferki, skrzynki, przedmioty gospodarstwa domowego.

Do zadań stolarza meblowego należy wykonywanie, montowanie i naprawianie mebli. Stolarz wykonuje je na podstawie gotowej dokumentacji i szkiców lub według własnych projektów. Musi on umieć rozpoznawać gatunki drewna i materiałów drewnopodobnych oraz odpowiednio je dobierać, w zależności od przeznaczenia wyrobu, a także stosować odpowiednie środki naturalne do ich konserwacji.

Podobne zadania wykonuje stolarz mebli artystycznych i wzorcowych, chociaż w jego przypadku praca wymaga większej precyzji, a także znajomości wzornictwa i stylizacji obowiązujących w różnych okresach historycznych. Dużo więcej czasu zajmuje mu przygotowywanie poszczególnych elementów takich jak: gięte nogi, zwieńczenia i inne zdobienia mebli stylowych.

Podstawowym celem pracy stolarza modelarza instrumentów muzycznych jest wyrób drewnianych części takich instrumentów muzycznych jak: skrzypce, flety, gitary kontrabasy, harfy. Wymagana jest od niego wyjątkowa staranność i pieczołowitość, bowiem każdy element instrumentu musi być wykonany z największą precyzją.

W swojej pracy stolarz posługuje się sprzętem ręcznym – młotki, piły, strugi, dłuta, świdry, materiały ścierne oraz sprzętem zmechanizowanym typu: piły tarczowe, strugarki, frezarki, czopiarki, wiertarki, oklejarki, szlifierki i inne. Stolarz obsługuje również urządzenia do obróbki hydrotermicznej drewna oraz gięcia drewna w formach i na giętarkach. W przypadku wyrobu galanterii drzewnej (guziki, broszki, uchwyty, korale) stolarz obsługuje obrabiarki typowe dla tego rodzaju produkcji, takie jak: wczepiarki, tokarki suportowe, tokarko-kopiarki czy drążarki. Oprócz biegłej znajomości posługiwania się narzędziami i maszynami, w przypadku drobnych ich uszkodzeń stolarz sam powinien je naprawić.

Stolarz wykonuje swoją pracę w stolarniach, fabrykach mebli, pracowniach konserwacji zabytków, firmach budowlanych. Może on także prowadzić własny zakład stolarski. Praca stolarza w dużych zakładach ogranicza się zazwyczaj do wykonywania jednego bądź kilku powtarzalnych elementów. Wymaga ona kontaktów ze współpracownikami i wykonywaniu poleceń przełożonego. Praca w małych zakładach wymaga większej samodzielności, ponieważ stolarz na ogół sam wykonuje gotowy wyrób. Znacznie większych umiejętności wymaga prowadzenie własnego zakładu stolarskiego. W tym przypadku stolarz oprócz znajomości zawodu musi kontaktować się z ludźmi w celu pozyskania klientów, uzgadniać rodzaj, zakres, termin, sposób wykonania usługi, zakupić i sprowadzić odpowiednie materiały, rozliczyć wykonaną pracę.