Stolarz budowlany zajmuje się wykonaniem i następnie montażem różnych elementów drewnianych niezbędnych do wykończenia budynków: okien i drzwi, drewnianych posadzek i okładzin ścian (boazerii), drewnianych ścianek działowych, schodów oraz mebli wbudowanych (np. szaf wnękowych).

W zawodzie tym można odróżnić dwie podstawowe specjalizacje: stolarza warsztatowego i stolarza montażysty. Stolarz warsztatowy pracuje zwykle w wytwórniach i wykonuje wszelkie elementy stolarki budowlanej. Stolarz montażysta pracuje na placu budowy i zajmuje się osadzeniem tych form w konstrukcji budynku.

Stolarz warsztatowy musi doskonale znać się na rodzajach materiałów drzewnych (gatunki drewna, różne typy sklejek, itp.) oraz ich właściwościach i wadach (sęki, pęknięcia, sinizna, uszkodzenia powodowane przez owady i grzyby) bowiem sam dobiera materiał, który wykorzysta w pracy. Istotną umiejętnością jest ekonomiczne wykorzystanie wyselekcjonowanych materiałów, tak żeby z najmniejszej ilości drewna powstało jak najwięcej elementów.

Pierwszym etapem jego pracy jest naniesienie na materiał drewniany wymiarów formy, która ma być wycięta. Stolarz wykonuje pomiary, wyznacza linie, kąty, używając metra, znacznika i kątownika. Drugim etapem jest odpowiednie przycięcie i obrobienie materiału (zestruganie do odpowiedniej grubości, wyfrezowanie, oszlifowanie, impregnacja). W pracy swojej wykorzystuje różne narzędzia ręczne jak: piły, strugi, wiertła oraz urządzenia mechaniczne, zwłaszcza piły, frezarki, szlifierki. Mając już przygotowane elementy składowe wykonywanej formy (drzwi, okien itp.) przystępuje do ich łączenia. Istnieje wiele różnych rodzajów złącz: wrębowe, wpustowe, czołowe, stykowo-skośne, nakładkowe, wczepowe, czopowe itp. Stolarz musi znakomicie orientować się w sposobach przycinania, pasowania i typach klejów, gwoździ, wkrętów. Kolejnym etapem pracy jest zamontowanie różnych okuć – narożników, zawiasów zamków, zasuw, klamek. Ostateczne wykończenie elementu stolarskiego polega na jego zabejcowaniu, zawoskowaniu czy politurowaniu. Do istotnych zadań stolarza należy właściwa konserwacja narzędzi i maszyn – strugi trzeba co jakiś czas naostrzyć, frezarki mechanicznie naoliwić. Każda z czynności wykonywanych przez stolarza wymaga rzetelnej wiedzy zawodowej np. trzeba wiedzieć w jakim kierunku można strugać powierzchnię drewna zależnie od układu włókien. Niezbędną umiejętnością jest również czytanie rysunków technicznych.

Stolarz zatrudniony na placu budowy montuje gotowe już elementy drewniane wykończenia budynków. Pierwszym jego zadaniem jest ocena jakości wykonania tych elementów. Zdarza się, że wykrywa w nich różne defekty, spowodowane na przykład transportem, wtedy zajmuje się naprawianiem tych szkód. Musi więc być wykształcony w pełnym zakresie umiejętności stolarza budowlanego. Podstawowym zadaniem jednak jest właściwe osadzenie tych elementów w konstrukcji budynku. Mocuje je używając różnego rodzaju kotew stalowych, klinów, wkrętów. Po osadzeniu uszczelnia i spaja różnymi klejami zamontowane elementy. Często dopiero na etapie montażu osadza zawiasy, zasuwy, klamki. Zamontowanie elementów może wymagać różnych poprawek, przycięcia i ponownego spasowania części składowych, dostosowania ich do wymiarów murów.

Stolarz budowlany świadczy również usługi przy pracach wykończeniowych prowadzonych w budynkach. Wykonuje i montuje dekoracyjne stropy kasetonowe, wielowymiarowe elementy krzywoliniowe lub nietypowe jak turnikiety, drzwi harmonijkowe, drzwi przesuwane, schody drewniane ozdobne, zabiegowe, spiralne lub wachlarzowe, balustrady drewniane.

Zadaniem stolarza budowlanego są również prace remontowe, demontuje zużyte elementy i osadza nowe lub dokonuje różnorodnych napraw.

Odrębną specjalizacją jest stolarz budowlany- posadzkarz, wykonujący różnego rodzaju posadzki i podłogi z drewna lub płyt drewnopochodnych. Inną specjalizacją jest szkutnik, który pracuje przy produkcji i remontach jednostek pływających oraz stolarz taboru klejowego, który montuje i naprawia drewniane części taboru kolejowego.