Głównym celem pracy oficera pokładowego jest nadzorowanie wszystkich czynności, związanych z bezpiecznym funkcjonowaniem i nawigacją statku. W zawodzie tym wyróżniamy dwa stopnie specjalizacji: II oficer i I (starszy) oficer pokładowy. II oficer jest oficerem nawigacyjnym i odpowiada za aktualność map morskich i urządzeń nawigacyjnych. Pierwszy oficer jest zastępcą kapitana i kierownikiem działu pokładowego, czyli całej załogi. Nie podlegają mu tylko oficerowie wachtowi i radiooficerowie podczas pobytu statku na morzu. W swojej pracy oficer pokładowy używa wielu narzędzi precyzyjnych, maszyn i urządzeń produkcyjnych (tokarka). Bardzo ważnym elementem w pracy oficera są urządzenia przetwarzania danych, czyli komputer oraz urządzenia kontrolno-pomiarowe do prowadzenia nawigacji (radar, radionamiernik). Podczas wykonywania swoich zadań korzysta też z urządzeń biurowych (telefon, faks) i urządzeń komunikacyjnych krótkiego i dalekiego zasięgu. Do czynności oficera statku morskiego należy sporządzanie różnego rodzaju wykazów i raportów dokumentujących prace, wykonane przez załogę oraz kierunki ruchu i pozycji statku wg map nawigacyjnych. W zastępstwie nieobecnego lekarza okrętowego pełni on obowiązki medyczne na rzecz załogi i pasażerów. Ważną czynnością w pracy oficera jest nadzór nad załadunkiem, prawidłowe umieszczenie go w ładowni oraz jego wyładunek.