Celem pracy technika leśnika jest gospodarowanie na terenie obszaru leśnego. Może ono polegać na: zarządzaniu (leśniczy i podleśniczy), pilnowaniu lasu (strażnik leśny) lub bezpośrednim nadzorze nad grupą pracowników leśnych (gajowy). Technik leśnik zajmuje się więc zarówno planowaniem, jak i organizowaniem i kierowaniem pracami z zakresu gospodarki leśnej. Nadzoruje czynności podległych mu pracowników, prowadzi dokumentację materiałową (odpowiada materialnie za sprzęt i surowce), sprawuje nadzór techniczny nad wykonywanymi pracami, dobiera właściwe narzędzia i urządzenia do wykonania określonych prac, sporządza szacunki brakarskie (wybieranie drzew do wycięcia).

Sprawuje wszelki nadzór nad lasami – kieruje wykonaniem zabiegów pielęgnacyjnych, nasiennictwem, szkółkarstwem, odnawianiem drzewostanu – prowadzi zalesienia i zadrzewienia. Zajmuje się zagospodarowywaniem łowisk leśnych i szacowaniem szkód łowieckich. Technik leśnik kontroluje stan lasów, zagrożenia flory i fauny przed szkodnikami, zabezpiecza las przed kradzieżami i pożarami. W szczególnych wypadkach występuje jako oskarżyciel w sądach i kolegiach (strażnik leśny).

Elementem gospodarki leśnej jest też pozyskiwanie drewna. Leśniczy i podleśniczy dokonują pomiaru drzew przeznaczonych do wycięcia (za pomocą średnicomierza, wysokościomierza, metrówki). Gajowy kieruje bezpośrednio grupą robotników przy wycinaniu i wyrębie drzew. Na terenach do tego przeznaczonych, prowadzone są z kolei prace szkółkarskie i zalesieniowe.

Lasy mają nie tylko znaczenie gospodarcze. Wywierają wpływ na środowiskowo naturalne i klimat, chronią gleby przed wysuszeniem i wyjałowieniem, spełniają też ważną rolę społeczną. Technik leśnik nadzoruje również sytuację w tym zakresie – na swoim obszarze kieruje ruchem turystycznym, prowadzi tzw. przebudowę lasów, to znaczy ustala, jaki skład drzewostanu jest na danym terenie pożądany z punktu widzenia odporności lasów na choroby i szkodniki oraz bezpieczeństwa pożarowego. Dba aby mogły one spełniać również swoje funkcje społeczne: rekreacyjno-zdrowotne i estetyczno-krajobrazowe. Szczególną ochroną technik leśnik otacza rezerwaty przyrody, parki krajobrazowe i pomniki przyrody, chronione gatunki flory i fauny. Technik leśnik odpowiada za prowadzenie gospodarki leśnej zgodne z zasadami zachowania trwałości lasu, jego ochrony, zrównoważonego rozwoju zasobów i proekologicznym charakterem gospodarowania.