„Historyk sztuki” to termin najbardziej odpowiedni dla uniwersyteckiej wiedzy, uzyskanej w czasie pięcioletnich studiów w Katedrach Historii Sztuki. W trakcie nauki, obejmującej całość historii sztuki - od starożytności po sztukę nowoczesną - student wybiera zajęcia fakultatywne i seminaria, kierując się zamiłowaniem do określonego okresu w sztuce, czyli może zajmować się mediewistyką (średniowieczem: sztuka romańska i gotycka), czasami nowożytnymi (renesans, manieryzm, barok) oraz współczesnością (wiek XIX i XX).

Historyk sztuki może zawodowo pracować jako muzealnik w państwowych placówkach muzealnych, takich jak Muzea Narodowe, m.in. w Warszawie, Krakowie, Poznaniu, Muzea Okręgowe, zespołach pałacowych typu Zamek Królewski w Warszawie czy Wawel, warszawskie Łazienki Królewskie i Wilanów. Tam w hierarchii zawodowej awansuje od stanowiska asystenta do starszego kustosza.

Może być także wystawiennikiem, pracując przy organizacji wystaw czasowych w galeriach państwowych (warszawska Zachęta i Biura Wystaw Artystycznych) i prywatnych. Może pełnić rolę rzeczoznawcy na zlecenia domów aukcyjnych i osób prywatnych.

Może być krytykiem sztuki, publikując studia i analizy w literaturze fachowej i recenzując wystawy dla czasopism i gazet.

Może także prowadzić zajęcia szkolne z zagadnień plastycznych i artystycznych dla dzieci i młodzieży, wykładać na wyższych uczelniach o profilu humanistycznym i akademiach sztuk pięknych teorię i historię sztuki, a także pracować naukowo na wyższych uczelniach i w Instytutach Historii Sztuki Polskiej Akademii Nauk. Może szkolić przewodników lub być nim sam.

Pracę znajduje również w urzędach konserwatorskich.

Rolą historyka sztuki jest naukowe opracowanie i dokumentacja dzieł sztuki i zabytków: malarstwa ściennego (freski) i sztalugowego (oleje, tempery, akwarele); grafiki i rysunku; rzeźby wolnostojącej i architektonicznej, rzemiosła artystycznego (meble, tkaniny, biżuteria, przedmioty użytkowe) oraz nieruchomych: architektury sakralnej i świeckiej, zespołów parkowych, cmentarnych (nekrapolii), zespołów urbanistycznych.

Historyk sztuki ma również za zadaniedokumentowanie działań artystycznych z pogranicza sztuki i nowoczesnej sztuki alternatywnej: instalacje, performance, happeningi.

Pracuje także nad przygotowywaniem monografii artystów, grup artystycznych, zjawisk charakterystycznych dla sztuki danego okresu, prac z zakresu teorii sztuki. Wykonuje ekspertyzy ustalając datowanie, autorstwo i proweniencję dzieła sztuki.

Bierze udział w przygotowywaniu wystaw, opracowuje ich scenariusz, nadzoruje prawidłowość ekspozycji. Przeprowadza kwerendy, inwentaryzuje, kataloguje, zabezpiecza, określa stan zachowania, wycenia zabytki.

Poprzez swoją pracę zawodową chroni oraz rozpowszechnia dobra kultury z zakresu sztuk plastycznych.