Ostatnia aktualizacja – 09.2009 r.

Zadaniem prokuratora jest wykrycie sprawcy przestępstwa, udowodnienie jego winy przed sądem i - w przypadku skazania - nadzór nad wykonywaniem wyroku. Czynności zawodowe będące w obowiązkach prokuratora to głównie ustalenie faktu popełnienia przestępstwa i zlecenie policji przeprowadzenia dochodzenia, lub – jeśli sprawa dotyczy cięższych przestępstw – samodzielne rozpoczęcie śledztwa. Prokurator ma obowiązek nadzorować przebieg śledztwa prowadzonego przez organy ścigania (policję, Urząd Ochrony Państwa) lub korzystać z ich pomocy, gdy sam podejmuje czynności śledcze.

W ramach swoich obowiązków prokurator udaje się na miejsce przestępstwa i dokonuje oględzin, dotyczy to zwłaszcza cięższych przestępstw, np. zabójstw. Prokurator zapoznaje się także z wynikami ekspertyz, np. daktyloskopijnej, która polega na porównaniu linii papilarnych w celu ustalenia sprawcy, lub balistycznej, dzięki której możliwe jest ustalenie toru lotu pocisku oraz rodzaju użytej broni. Ponadto analizuje dowody przestępstwa, przesłuchuje świadków oraz osoby podejrzane o popełnienie czynu karalnego. Prokurator bierze udział również w wizjach lokalnych, czyli odtworzeniu biegu wydarzeń oraz sekcjach zwłok. Do kompetencji prokuratora należy także konsultowanie spraw poprzez powoływanie biegłych sądowych z konkretnych dziedzin.

Po zakończeniu czynności śledczych prokurator – na podstawie materiału dowodowego w postaci zeznań świadków, dowodów rzeczowych i ekspertyz – sporządza akt oskarżenia przeciw osobie lub osobom, które według niego są winne popełnienia czynów karalnych. Z chwilą wniesienia aktu oskarżenia do sądu rozpoczynają się czynności procesowe. W trakcie trwania procesu, na rozprawach sądowych prokurator jako oskarżyciel publiczny popiera akt oskarżenia oraz domaga się ukarania sprawców.

Prokurator występuje w postępowaniu sądowym nie tylko w sprawach karnych, ale także cywilnych, dotyczących naruszenia prawa pracy oraz ubezpieczeń społecznych.

Prokurator zobowiązany jest do uczestniczenia w rozprawach sądowych, wydaje także akty oskarżenia lub postanowienia o umorzeniu sprawy. Oprócz pracy związanej z prowadzeniem dochodzeń prokurator wykonuje prace przygotowawcze i biurowe – poświęca długie godziny na czytanie akt spraw, sporządzanie dokumentów (aktów oskarżenia lub umorzenia sprawy), odpowiadanie na pisma.

Ponadto sprawuje nadzór nad wykonaniem:

- wyroków, w szczególności określa, czy warunki odbywania kary w zakładach karnych i poprawczych są odpowiednie,

- postanowień o tymczasowym aresztowaniu i innych decyzji o pozbawieniu wolności.

Ze względu na pełnione obowiązki i w zależności od prowadzonych spraw prokurator musi współpracować z policją, Agencją Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Centralnym Biurem Śledczym, Państwową Inspekcją Pracy, pogotowiem ratunkowym oraz innymi urzędami i instytucjami. Praca prokuratora wymaga opanowania, konsekwencji, skrupulatności i uczciwości, a także nieustannego poszerzania wiedzy i podnoszenia kwalifikacji zawodowych.