Ostatnia aktualizacja – 09.2009 r.

Negocjacje określa się jako formę porozumiewania się przeciwnych stron konfliktu, gdzie zainteresowani składają wzajemne propozycje i kontrpropozycje, a problem jest rozwiązany pod warunkiem, że obie strony osiągną zgodę. Negocjowanie stało się powszechną metodą rozstrzygania problemów w działalności podmiotów gospodarczych o różnych poziomach zorganizowania i o różnych stopniach skomplikowania załatwianych spraw - od prostej transakcji kupna samochodu u sąsiada, po skomplikowane sprawy prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych, a także negocjacje w rozwiązywaniu problemów ściśle politycznych lub na styku ekonomii i spraw ogólnospołecznych. W związku z tym powstaje wyspecjalizowana grupa ludzi, których domeną zawodową jest sztuka negocjowania oparta na wiedzy z zakresu erystyki (sztuka doprowadzania sporów do korzystnego rozwiązania), psychologii, socjologii oraz na praktycznej umiejętności ich stosowania w oddziaływaniach interpersonalnych. Dla tej grupy zawodowców sukces w negocjacjach dotyczących dowolnego zakresu spraw jest składową ich osobistego sukcesu świadczącego o kwalifikacjach. Negocjator – jest odpowiedzialny za prowadzenie rokowań (najczęściej w czyimś imieniu) i za ich sukces. To profesjonalista, który potrafi wspólnie z drugą stroną stworzyć rozwiązanie, które sprawi, że po zakończeniu rozmów obie strony będą zadowolone z ich przebiegu i osiągniętych rezultatów. Należy podkreślić, że pracy negocjatora towarzyszy duże tempo, konieczność szybkiego podejmowania decyzji, a czasem także praca w niebezpiecznych warunkach.

Negocjator w dużej firmie i korporacji zajmuje się negocjowaniem warunków fuzji, umów czy kontraktów. Do jego obowiązków należy kompetentne przygotowanie się do prowadzenia negocjacji, poprzez zebranie bogatych informacji o partnerach biznesowych, łącznie z danymi objętymi tajemnicą, co gwarantować będzie jego przewagę.

Negocjator w sporach publicznych reprezentuje stronę konfliktu w sprawach ogólnospołecznych np. budowa oczyszczalni ścieków. Negocjator często występuje również jako strona w sporach pracodawców ze związkami zawodowymi, częściej jednak w podobne spory są angażowani mediatorzy (nie reprezentują żadnej ze stron konfliktu, lecz dążą do osiągnięcia kompromisu).

Szczególne miejsce wśród negocjatorów zajmuje negocjator policyjny. Do jego zadań należy rozwiązywanie wszelkich sytuacji kryzysowych poprzez komunikowanie się ze sprawcą tej sytuacji. Negocjacje prowadzone są z wykorzystaniem środków technicznych np. telefon lub rozmowę bezpośrednią z zachowaniem niezbędnego bezpieczeństwa. Do sytuacji kryzysowych, z którymi najczęściej styka się negocjator policyjny należą: wzięcie i przetrzymywanie zakładników, zapowiedź popełnienia samobójstwa, groźba użycia broni lub niebezpiecznego narzędzia lub materiału w stosunku do osób i mienia, a także szereg innych, które powodują zagrożenie bezpieczeństwa. Negocjatorzy policyjni zawsze pracują w zespołach. Ma to związek zarówno z niezwykle złożoną sytuacją, z jaką się spotykają, jak i z niejednokrotnie bardzo długim okresem trwania negocjacji.