Podstawowym zadaniem wizytatora placówek oświatowo-wychowawczych jest sprawowanie nadzoru pedagogicznego nad tymi placówkami. W zawodzie tym istnieje specjalizacja, zależna od rodzaju placówek, którymi zajmuje się wizytator. W związku z tym możemy np. spotkać wizytatora szkół podstawowych, zawodowych, ogólnokształcących publicznych i niepublicznych, szkół specjalnych, zakładów opiekuńczo-wychowawczych. Wizytator gromadzi informacje o stanie kształcenia, wychowania i opieki w podległej mu placówce. Bierze również udział w rozwiązywaniu jej bieżących problemów dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych. Udziela jej pracownikom fachowej merytorycznej pomocy, inspiruje do samodzielnej i twórczej działalności. Diagnozuje i ocenia poziom pracy dydaktycznej, wychowawczej i opiekuńczej placówki oraz zapewnia bieżącą informację o aktualnych problemach oświatowych i obowiązujących przepisach prawnych. Jego współpraca z nadzorowanymi placówkami jest ciągłą i systematyczna. Metody pracy to: przeglądy, hospitacje i wizytacje w nadzorowanych placówkach, badanie efektów nauczania przez analizę wyników sprawdzianów, klasyfikacji, egzaminów, analizowanie dokumentacji szkolnej dotyczącej nauczania, wychowania i opieki. Wizytator ocenia również pracę nauczycieli oraz dyrektorów podległych mu placówek. Niejako ukoronowaniem i podsumowaniem okresowej oceny pracy placówki jest wizytacja, która powinna być przeprowadzana nie rzadziej niż co 5 lat. Zebrane w czasie wizytacji informacje o placówce analizowane są przez wizytatora, a wyniki tej analizy wraz z wnioskami i zaleceniami wizytator przedstawia do dyskusji radzie pedagogicznej wizytowanej placówki. Poza tym wizytator zatwierdza arkusz organizacyjny placówki, stanowiska pedagogiczne, rozpatruje odwołania uczniów, rodziców, opiekunów, bierze udział w uroczystościach placówek, w rozpoczęciu i zakończeniu roku szkolnego, w egzaminach nauczycieli na stopnie specjalizacji zawodowej.